Gecikmiş dil ve konuşma bilişsel, motor ve diğer gelişimsel alanlarda herhangi bir bozukluğu olmadığı halde ifade edici dil becerilerinde gecikme olma durumunu ifade eder. Başka bir deyişle, duyusal-motor, sözel olmayan iletişim becerileri ve bilişsel becerilerde akranlarıyla aynı performansı göstermesine rağmen; ifade edici dilde gecikme, sosyalleşme problemleri veya sınırlı fonolojik/artikülasyon becerileri ortaya çıkmaktadır.
Gecikmiş Dil ve Konuşmanın Özellikleri
1.Sınırlı konuşma: Hiç konuşmamaktan, çok zor anlaşılabilen birkaç sözcük söyleyebilme arasında değişiklik gösterir.
2.Yetersiz kelime dağarcığı: Akranlarına kıyasla çok daha az kelime bilirler. Kişi zamirlerini 3 yaş dolaylarında bile tam kullanamazlar.
3.Gecikmiş cümle kurma: Kendi istek ve gereksinimlerini cümle ya da sözle anlatma yerine jest, mimik ve diğer işaretleri kullanma yoluyla anlatmayı tercih eder.
4.Dikkat, dinleme ve ilgi azlığı: Başkalarının konuşmalarına dikkat etmez, dinlemez ve ilgi göstermez.
5.Hızlı konuşma: Konuşmaları hızlı, anlaşılmaz ses ve ses birleşimlerinden oluşur.
6.İşaret ve vücut dili kullanımı: İsteklerini, duygularını doğrudan fizik devinimleri ile belli eder. Bazen işaret ederler. Bazen de ebeveynlerin elinden tutup dediklerini yaptırana kadar işaret ederler. Çoğunlukla insanlara, eşyalara vurmak çarpmak, itmek gibi fizik güçle iletişim sağlar.
7.Kendilerini izole etme: Bazı çocuklar kendilerini topluluktan, yaşıtlarından ve çevreden uzak tutma eğilimindedirler.
8. Artan hırçınlık: Daha çabuk ağlama, kırma, oyuncaklarını atma gibi hırçınlıklar görülebilir.m
Gecikmiş Dil-Konuşmayı Belirlemede Erken İpuçları
Sınırlı konuşma sesi çıkarma ve hece yapıları kullanma
18 aylıkken hala anlaşılabilir bir sözcük üretememe
18 aylıkken jestler ile ifade ettiklerini seslemeler ile destekleyememe
24 aylıkken 50 sözcük altında bir sözcük dağarcığına sahip olma
24 ay civarında fazla jest kullanma
24 aylıkken tek sözcüklere ekler koyamama
30 aylıkken ekli/eksiz ikili sözcük birleşimleri yapamama
Eğer siz de gecikmiş dil ve konuşma için yukarıdaki ipuçlarından bazılarını gözlemliyorsanız dil ve konuşma terapistinden değerlendirme alıp çocuğunuzun destek alması gereken alanlarda ihtiyacı olan terapiye ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
Hızlı Bozuk Konuşma (Takifemi)
Hızlı bozuk konuşma; konuşmanın anormal derecede hızlı, düzensiz veya her ikisinin birlikte gözlendiği durumdur. Konuşma örüntüsü beklenenden farklı olmakla birlikte tek heceler de tekrarlamalar görülebilir. Ancak kekemelikten farklı bir durum olarak bu tekrarlamalarda herhangi bir zorlanma yoktur.
Konuşmanın çok hızlı olması bireyin anlaşılırlık seviyesini etkilemektedir. Bu durum bireyin başkaları tarafından anlaşılmasında sorunlar meydana getirebilmektedir.
Terapistin rolü
Detaylı bir değerlendirmenin ardından bireye uygun teknikler seçilerek terapi programı oluşturulur. Kullanılacak teknikler ile bireyin anlaşılır ve akıcı bir şekilde konuşması sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler:Ataşehir Konuşma TerapistiI Gecikmiş Dil ve Konuşma I Dil ve Konuşma Terapisi I Hızlı Bozuk Konuşma